Giai đoạn từ năm 1976 - 8/6/1981
- Với tên gọi đầu tiên là Tổ công tác Việt kiều do ông Hoàng Ngọc Cừ phụ trách, có nhiệm vụ tổ chức đón tiếp chu đáo, tận tình các đoàn kiều bào có công với nước và các cá nhân kiều bào tiêu biểu về thăm gia đình tại TP.HCM và các tỉnh phía Nam nhân các dịp lễ, Tết.
- Ban Liên lạc Việt kiều thuộc Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP.HCM do ông Phạm Văn Ba, nguyên Đại sứ của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Pháp, Thành ủy viên, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố làm Trưởng ban. Ban Liên lạc Việt kiều đã phối hợp chăm sóc kiều bào có công, chăm lo cho kiều bào hồi hương như: phối hợp giải quyết cho kiều bào thăm, bảo lãnh cho thân nhân đang học tập cải tạo tại các trại thuộc các tỉnh phía Nam; giới thiệu để kiều bào khi về nước được hưởng một số chế độ; vận động các Hội người Việt Nam ở các nước đóng góp thực hiện một số chương trình hỗ trợ xã hội thiết thực.
Giai đoạn từ năm 1981 - 1994
- Từ thực tế của tình hình và chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác Việt kiều, ngày 8 tháng 6 năm 1981 Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành Quyết định số 108/QĐ-UB về việc thành lập Ban Việt kiều TP.HCM với nhiệm vụ: tham mưu cho Thành ủy về chính sách kiều bào và giúp Ủy ban nhân dân thành phố về công tác quản lý Nhà nước đối với Việt kiều trên địa bàn TP.HCM. Ông Phạm Văn Ba tiếp tục làm Trưởng Ban từ năm 1981 đến năm 1982 và Tiến sỹ-Bác sỹ Nguyễn Ngọc Hà làm Trưởng Ban từ năm 1982 đến năm 1994.
- Trong thời điểm cực kỳ khó khăn của nền kinh tế, Ban Việt kiều đã tham mưu và thực hiện có hiệu quả việc vận động, tạo điều kiện phát huy nguồn lực của kiều bào hướng về quê hương, gởi kiều hối giúp đỡ thân nhân, hợp tác đầu tư, hợp tác giáo dục - đào tạo, chuyển giao công nghệ; góp phần phá thế bao vây, cấm vận, thực hiện đường lối đổi mới, mở cửa hội nhập kinh tế quốc tế.
Giai đoạn từ năm 1994 - 2005
- Ngày 15 tháng 12 năm 1994, Ủy ban nhân dân TP.HCM ban hành Quyết định số 4253/QĐ-UBND-VX về việc thành lập Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TP.HCM thay thế Ban Việt kiều Thành phố.
- Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài Thành phố đã tích cực tham mưu và nỗ lực phối hợp đẩy mạnh công tác tập họp, động viên phát huy nguồn lực kiều bào hướng về quê hương; nghiên cứu đúc kết kinh nghiệm từ thực tiễn góp phần hoàn thiện quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới.
- Ngày 26 tháng 3 năm 2004 Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 36-NQ/TW về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài.
Giai đoạn từ năm 2005 đến nay
- Nhiệm vụ chính trong thời gian này:
- Tham mưu triển khai và tổ chức thực hiện cụ thể Nghị quyết số 36 – NQ/TW của Bộ Chính trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài và Chỉ số 45-CT/TW của Bộ Chính trị về việc tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa IX về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới; cùng với Kết luận số 12-KL/TW của Bộ Chính trị về công tác người Việt Nam ở nước ngoài giai đoạn 2021 - 2026; góp phần nâng nhận thức và quan tâm của cả hệ thống chính trị và xã hội ở Thành phố đối với người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục tham mưu, kiến nghị với Thành ủy, Ủy ban nhân dân Thành phố về chính sách và thực hiện chính sách đối với người Việt Nam ở nước ngoài.
- Công tác thông tin tình hình trong nước đến người Việt Nam ở nước ngoài được tập trung đẩy mạnh, với việc xuất bản “Bản tin Kiều bào với Quê hương”, từng bước nâng cấp website và thực hiện trang Fanpage của Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TP.
- Phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức nhiều hoạt động văn hóa văn nghệ phục vụ kiều bào ở Châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan…; hỗ trợ kiều bào khó khăn tại Lào, Campuchia. Đồng thời, Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TP thường xuyên phối hợp với các cơ quan chức năng về thuế, hải quan, tư pháp, xuất nhập cảnh, xây dựng,…tổ chức các cuộc gặp gỡ, đối thoại nhằm giúp kiều bào hiểu về luật pháp, chính sách mới liên quan nhằm kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp kiều bào.
- Tham mưu và có nhiều giải pháp phát huy nguồn lực kiều bào đóng góp cho quá trình xây dựng và phát triển của Thành phố. Ủy ban về người VN ở nước ngoài TP đã phối hợp với các cơ quan chức năng hướng dẫn, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho người Việt Nam ở nước ngoài khi về nước hợp tác, làm ăn, sinh sống, thăm gia đình, quê hương phù hợp với luật pháp; tìm kiếm nhiều cơ hội để trí thức người Việt Nam ở nước ngoài trao đổi, hợp tác, cống hiến cho sự nghiệp xây dựng, phát triển Thành phố và đất nước; kiều bào luôn giữ gìn tốt tinh thần “Tương thân tương ái” qua những hoạt động xã hội hỗ trợ tích cực, thiết thực đến người dân trong nước có hoàn cảnh khó khăn, đồng bào các vùng nông thôn, nạn nhân bị nhiễm chất độc da cam, đồng bào bị thiên tai, xây nhà tình thương,...
- Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TP hằng năm tổ chức Trại hè Thanh thiếu niên kiều bào và Tuổi trẻ Thành phố để qua đó giúp các em hiểu biết hơn về quê hương, đất nước, con người Việt Nam, từ đó hun đút thêm tình yêu quê hương đất nước trong lòng mỗi em trại sinh.
- Vào dịp Tết Nguyên đán, Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TP tham mưu Lãnh đạo Thành phố tổ chức Chương trình “Họp mặt Kiều bào mừng Xuân”- đây là dịp kiều bào về thăm quê hương, gia đình và gặp gỡ, chia sẻ kinh nghiệm trong công việc cũng như niềm vui trong năm qua. Trong buổi họp mặt, kiều bào được thông tin về những thành tựu phát triển kinh tế-xã hội của Thành phố trong năm và được nghe những lời chúc Tết ý nghĩa nhất, tốt đẹp nhất từ Lãnh đạo Thành phố.
- Chủ nhiệm Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài Thành phố qua các thời kỳ:
- Tiến sỹ - Bác sỹ Nguyễn Ngọc Hà đảm nhận chức vụ Chủ nhiệm từ 15/12/1994 đến 3/1999.
- Ông Huỳnh Ngọc Ẩn đảm nhiệm từ tháng 3/1999 đến tháng 9/2004.
- Viện sỹ, Tiến sỹ kinh tế Nguyễn Chơn Trung đảm nhiệm từ 9/2004 đến 3/2007.
- Ông Phan Thám đảm nhiệm từ 3/2007 đến 8/2014.
- Ông Phạm Văn Hải đảm nhiệm từ tháng 10/2014 đến 12/2016.
- Ông Phùng Công Dũng đảm nhiệm từ tháng 9/2017 đến tháng 9/2022
- Hiện nay, Bà Vũ Thị Huỳnh Mai đảm nhiệm.
- Quá trình xây dựng và phát triển của Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài Thành phố đã nhận được:
- Bằng khen của Ủy ban nhân dân TP.HCM các năm.
- Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ năm 2001.
- Huân chương Lao động Hạng Ba của Chủ tịch Nước năm 2007.
- Bằng khen Bộ trưởng Bộ Ngoại giao năm 2010, 2016.
- Huân chương Lao động Hạng Nhì của Chủ tịch Nước năm 2012.
- Cờ đơn vị xuất sắc trong phong trào thi đua của Thủ tướng Chính phủ năm 2016.
- Bức trướng “Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TP.HCM năng động, sáng tạo, đoàn kết, phát huy nguồn lực kiều bào trong quá trình phát triển, hội nhập của TP.HCM” của Thành ủy TP.HCM năm 2016.
- Trong 43 năm qua, đội ngũ những người làm công tác kiều bào của Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài Thành phố luôn mang trong mình ngọn lửa của lòng nhiệt huyết, say mê công việc cùng với sự năng động, sáng tạo, nhạy bén và kiên trì bền bỉ đã từng bước khắc phục mọi khó khăn trong công tác để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Cơ quan Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài Thành phố đã trở thành một cầu nối đáng tin cậy, một “Ngôi nhà chung” dành cho kiều bào khi trở về quê hương.